In een eerdere post schreef ik al eens over imposter syndrome. Daar vertelde ik over het wereldbeeld dat mensen die hier last van hebben in hun hoofd creëren. Maar niet iedereen creëert hetzelfde beeld. De één wordt namelijk getriggerd door het willen vermijden van fouten, koste wat kost. Bij een ander kunnen de imposter-gedachtes juist komen wanneer iets niet in één keer lukt; “zie je wel,.. ik kan het niet”
Er zijn zes verschillende vormen van imposter syndrome. Als je hiermee aan de slag wil om dat stemmetje in je hoofd wat minder aanwezig te maken is het belangrijk te weten welk type bij jou het meest dominant is. Wat jouw triggers en valkuilen zijn én wat jouw krachten zijn! Bij elk type horen ook tips hoe je daarmee om kunt gaan. In dit stuk zal ik de basis van elk type aan je uitleggen. Het kan natuurlijk zijn dat je een beetje van allemaal in je hebt, maar er is er altijd één het meest dominant; start daar.
De perfectionist
Perfectionisme kan een duidelijk teken zijn van imposter syndrome. De perfectionist heeft er een handje van zichzelf te verliezen in details. Ze vinden het vaak lastig om te delegeren en kunnen echte micromanagers zijn. Daarnaast ontstaat de twijfel aan hun geschiktheid vooral wanneer hun eigen (veel te hoog) gelegde lat niet wordt behaald. Daar kunnen ze vervolgens dagen lang over piekeren.
Wat de perfectionist niet moet vergeten is dat hun oog voor detail iets is om te omarmen. Ook hebben ze vaak een enorme drive, ambitie én het vermogen om groots te denken. Allemaal kwaliteiten om trots op te zijn.
De grootste tip voor de perfectionist; Zie fouten als verbeterpunten waar je van leert en groeit en niet als “bewijs” dat iets niet goed genoeg is.
‘t natuurtalent
Dit type is gewend om zonder veel moeite uit te blinken, dat klinkt fantastisch, maar zorgt er vaak voor dat als iets niet meteen lukt ze direct een gevoel van schaamte voelen. Hierdoor vermijden ze vaak nieuwe uitdagingen omdat het ongemakkelijk is om iets te proberen waar ze (misschien) niet goed in zullen zijn.
Maar het zijn niet voor niets natuurtalenten; ze hebben aanleg voor veel verschillende dingen en hierdoor een brede interesse. Ook zijn ze erg zelfstandig en hebben ze de kracht en het inzicht om snel dingen eigen te maken.
De grootste tip voor het natuurtalent; Zie jezelf als work-in-progress, je hoeft niet alles in 1 keer te kunnen, oefening baart kunst.
De solo-ist
“Ik moet het zelf doen” Klinkt dat bekend? Grote kans dat je een solo-ist bent. De solo-ist heeft een sterk gevoel dat ze alles zelf moeten doen en zelf moeten kunnen. “Anders telt het niet”. Hierdoor vragen ze niet/nauwelijks om hulp want dat zou bewijs zijn dat zij het niet kunnen. Als ze dan toch hulp nodig hebben, vragen ze met name om tools of aanpassingen in het project in plaats van hulp van een persoon. Zo houden ze alles zelf in de hand.
De onafhankelijkheid en het vermogen om zich helemaal vastbijten in een project zijn kwaliteiten waar de solo-ist echt trots op kan zijn. Ook zijn ze gedreven en creatief in het vinden van oplossingen voor obstakels waar ze tegenaan lopen.
De grootste tip voor de solo-ist; Onthoudt dat samenwerken jouw werk niet minder waard maakt!
De super(wo)man
Iemand die alle ballen in de lucht houdt en hiervoor vaak overuren maakt; De super(wo)man. Ze zijn vaak als één van de laatste op kantoor, of beginnen juist graag voor dag en dauw. Wat er maar nodig is om ALLES te doen. Dat geldt namelijk als een bewijs van hun eigen waarde. Ook kunnen deze types moeite hebben met vrijetijd, ze vinden het lastig om stil te zitten. Het voelt namelijk als verspilling wanneer ze zich, in hun ogen, niet nuttig maken.
Door altijd alles aan te pakken heeft de super(wo)man wel hele sterke multitasking-skills ontwikkeld. Het zijn ook vaak heel gepassioneerde en loyale mensen in alles wat ze doen. Of het nu om werk, vriendschappen of hobby’s gaat; de super(wo)man staat altijd klaar.
De grootste tip voor de super(wo)man; Stel prioriteiten, niet alles hoeft tegelijk en door dit te doen kun je waar je je op focust nog beter doen.
De spokes(wo)man
Dit type is iemand waarvan je in eerste instantie niet verwacht dat hij/zij/X last heeft van imposter syndrome. Ze houden er namelijk van om voor een (grote) groep te staan en zijn vaak erg uitgesproken en ondernemend. Tegelijkertijd voelen ze zich over verantwoordelijk om te laten zien dat een project goed is gelopen. En terwijl ze op dat podium staan vrezen ze elke keer weer wanneer iemand een vraag stelt dat dat het moment is dat ze door de mand zullen vallen. Met hun goede show hopen ze namelijk juist hun eigen “tekortkomingen” (die zij zelf hebben verzonnen!) te maskeren.
De durf zich zo te laten zien en het vermogen te improviseren en snel te schakelen is een waar talent. Ook kan dit type zich vaak erg goed uitdrukken en zijn ze zeer ambitieus. Niks om je voor te schamen!
De grootste tip voor de spokes(wo)man; Juist door niet alleen de showman/vrouw/X te laten zien maar ook een kwetsbare “minder perfecte” kant maakt je geloofwaardig en sterk.
De expert
Mijn persoonlijke favoriet. Niet dat ik dit zelf ben, maar het is fantastisch om met dit type samen te werken. Ze zoeken namelijk alles tot in de puntjes uit en doen honderden cursussen of workshop om zichzelf continue te ontwikkelen. Voor hen is dat namelijk bewijs dat ze ergens geschikt voor zijn. In tegenstelling tot het natuurtalent, die wilt dat alles vanzelf gaat, gelooft de expert dat je enkel kan claimen iets te kunnen als je daar het papiertje voor hebt. Hierdoor zijn ze vaak terughoudend in sollicitaties omdat ze niet voldoen aan elke eis die er maar gesteld wordt. Ook hebben ze vaak zelfs na een aantal jaren in een bepaalde rol nog steeds het gevoel dat ze niet ‘genoeg weten’.
Hun honger naar kennis en de wil om te investeren in hun eigen ontwikkeling is bewonderingswaardig. Ook zijn ze altijd goed voorbereid en analytisch heel sterk. Ze vinden dit zelf vaak niet, maar met hun kennis zijn ze vaak juist een enorme hulp en kracht voor hun bedrijf/afdeling.
De grootste tip voor de expert; Je hoeft niet bij voorbaat alles al te weten. Je kunt ook je tijd investeren in een nieuwe skill leren op het moment dat dit echt nodig is.
Ik hoop dat wanneer je dit leest vooral ook kijkt naar de kwaliteiten bij elk type. Ik wil namelijk helemaal niet dat je je imposter syndrome verslaat en je ont-imposterd. Er zit namelijk ook erg veel kracht in de kwaliteiten die hierbij horen, die maken ook wie jij bent. Maar het is goed om te weten welk type bij jou dominant is en je daarvan bewust te zijn. Zo kun je opmerken wanneer je last hebt van dat stemmetje en gebruik maken van de tip.
Er zijn natuurlijk nog veel meer tips per type en voor omgaan met imposter syndrome in het algemeen. Maar daarover later meer.
Liefs, Yldou